Het menselijk vermogen

  Het boek ‘Er is leven na de groei’ schetst onder de titel ‘postgroei’ een nieuwe oplossingsrichting voor de klimaattransitie als alternatief voor het mainstream idee van de ‘groene groei’. De ‘groene groei’ die sterk steunt op de technologische ontwikkeling waarbij een ontkoppeling van groei en CO2-uitstoot wordt gerealiseerd, wordt als onhaalbaar en onjuist beoordeeld. In de ‘postgroei’ (sterk verwant aan ‘degrowth’) wordt gekozen voor een eerlijke heffing op consumptie op het niveau van de individuele consument in combinatie met een substantiële verlaging van de belasting op arbeid. Concreet wordt voorgesteld een progressieve CO2-belasting voor burgers over de CO2-uitstoot verbonden met de gekochte consumptiegoederen en een verlaging van de inkomstenbelasting of arbeid (box 1).  Deze maatregelen moeten worden aangevuld met een arbeidstijdverkorting, met basisbanen, een vermogensbelasting en lagere kosten voor wonen en zorg. Hoewel ik de oplossingsrichting voor 100% onder...

De wereld zit in een transitie, een transitie die zo vol onzekerheden zit dat het nog niet duidelijk is waar we uit zullen komen. Wordt het een catastrofe, een dystopie of toch een utopie? Welke ‘system change’ is nodig? Wat is de aard van die transitie? Wordt dit het einde van het kapitalisme, de groei, de democratie, de vrijheid? Van grote afstand laat de transitie zich als volgt duiden: twee eeuwen lang hebben we een schijnbaar grenzeloze (en daardoor exponentiele) groei en vooruitgang gekend. Toch waren er wel degelijk grenzen die ongemerkt (?) zijn overschreden en die breken ons nu op. De aarde is eindig. De atmosfeer is eindig. Zoet water is eindig. Nederland is eindig. Het is de confrontatie met deze eindigheden die de transitie veroorzaken. En er is maar één antwoord mogelijk: We zullen onze samenleving moeten aanpassen en leren omgaan met eindigheden door grenzen te trekken en keuzes te maken. Dat is de opdracht voor Nederland [ii] en de wereld. De meest economen bepleiten ...